خلیج فارس؛ میزبان بیداری چهارم عربی؟
author
Abstract:
جهان عرب در قرون اخیر سه موج بیداری را پشت سر گذارده که بیداری نخست عربی به‌ویژه پس از جنگ جهانی اول و با هدف کسب استقلال کشورهای عربی از امپراتوری عثمانی به اوج رسید. در موج دوم که پس از جنگ جهانی دوم شکل گرفت، این کشورها با رویکرد پان‌عربیسم در پی رهایی از سلطة استعمار بودند. دو موج مذکور فرهنگ نخبه‌گرایانة سیاسی را بر جهان عرب حاکم ساخت که به گسترش و استحکام اقتدارگرایی انجامید. موج سوم بیداری اعراب که از سال 2011 ایجاد شده، نوعی تلاش بیشتر به منظور احیای کرامت انسانی و هویت در ابعاد گوناگون مبتنی بر ارزش‌ها و هنجارهای شکلگرفته به شمار میرود. درحالی که امواج اول و دوم بیداری عرب بر محور قومیت‌گرایی و ملی‌گرایی رادیکال عربی استوار بود، موج سوم تحت هدایت نسل جوان و با ماهیت داخلی، دوران جلوة فرهنگ سیاسی مشارکتی، کسب آزادی‌های سیاسی و اجتماعی به‌همراه احقاق حقوق اقتصادی و مدنی، همچنین احیای هویت مذهبی محسوب میشود. اگرچه پادشاهان محافظه‌کار، به‌ویژه در حوزة خلیج فارس، به دنبال تسرّی موج سوم به این منطقه از خود مقاومت نشان دادند، به نظر نمی‌رسد در چشم‌انداز آتی عربی علی‌رغم شرایط متفاوت اقتصادی این شیخ‌نشین‌ها در مقایسه با جمهوری‌های عربی قادر باشند با موج چهارم بیداری عربی مقابله کنند که البته با سه موج پیشین بیداری نیز تفاوت‌هایی خواهد داشت.
similar resources
شورای همکاری خلیج فارس و روند بیداری اسلامی در بحرین
بحرین کشوری کوچک اما مهم در معادلات منطقه ای است. این کشور در دوره پس از استقلال از ایران در سال 1971 همواره تلاش داشته تا با توجه به ضعف ژئوپلتیکی و ناتوانی در حفظ امنیت و استقلال به اتحاد با قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای مبادرت کند. لذا زمانیکه تشکیل شورای همکاری خلیج فارس در سال 1981 مطرح شد این کشور با توجه به ضعف های ساختاری در حوزه های مختلف و بویژه مسأله دموکراسی به عضویت آن در آمد. ای...
full textبازسازی ائتلاف های آمریکا در حوزه عربی خلیج فارس
یکی از تحولات اساسی در امنیت منطقه‌ای خلیج فارس در شرایط کنونی، میل به ائتلاف و اتحاد کشورهای عربی منطقه با ایالات متحده آمریکا به منظور مدیریت بحرانهای امنیتی منطقه خاورمیانه بویژه سوریه و یمن است. همکاری‌های آمریکا و کشورهای عربی خلیج فارس در شرایطی است که پیش از این در دوران اوباما، ایالات متحده به منظور رقابت با چین، استراتژی چرخش به سمت پاسیفیک در پیش گرفته بود و پیوندهای استراتژیک خود را...
full textواکنش شورای همکاری خلیج فارس به بیداری اسلامی
تحولات اخیر خاورمیانه و شمال افریقا یکی از بزرگترین رویدادهای تاریخ معاصر جهان عرب به شمار میرود، زیرا به صورت همزمان کشورهای مختلف منطقه فوق استراتژیک خاورمیانه را درگیر خود ساخت و معادلات جدیدی را در این منطقه حساس به وجود آورد. نظر بر این مسئله، در این تحقیق تلاش میشود تا با بررسی مقولاتی نظیر نوع و سنخ تأثیرگذاری تهدیدات شکلگرفته در طی تحولات اخیر بر موجودیت شورای همکاری خلیج فارس و نیز...
full textخلیج فارس (در متون تاریخی و جغرافیایی قرن چهارم هجری/دهم میلادی)
خلیج فارس در تاریخ ایران یک واقعیت همیشگی است که اوراق و تحولات تاریخ همواره آن را تأییدکرده است. در این خلال، یکی از مهم‌ترین ادوار تاریخ ایران، که موجودیت زبان فارسی و مذهب تشیع را در حال حاضر فراهم نموده است، قرن چهارم هجری/ دهم میلادی، بعد از اسلام می‌باشد. در این روزگار به دلیل حاکمیت دولت‌های سامانیان و آل بویه، بسیاری از حوادث تحتالشعاع تحولات این دو قدرت سیاسی و همچنین دستگاه خلافت عبا...
full textMy Resources
Journal title
volume 45 issue 4
pages 1053- 1074
publication date 2015-12-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023